Młodość i wykształcenie

Urodził się 25 września 1893 we wsi Nowy Folwark koło Krotoszyna. Był synem Jana, włodarza (oficjalisty dworskiego), i Marianny z Płaczków. Uczęszczał do szkoły powszechnej w Kobiernie, a następnie w_Krotoszynie, którą ukończył w 1905. Maturę zdał w 1914 w gimnazjum klasycznym w Krotoszynie. Kształcił się dalej w Arcybiskupim Seminarium Duchownym w Poznaniu (1914–1917) i Gnieźnie (1917–1918).

Prezbiter

Święcenia kapłańskie otrzymał 23 lutego 1918 w Gnieźnie. Pracował jako wikariusz w parafiach Kościelec (1918–1919) i Pobiedziska (1919–1920). Od 1 czerwca 1920 był administratorem parafii w Krostkowie.

Decyzją arcybiskupa gnieźnieńskiego i poznańskiego został wyznaczony drugim katechetą w Miejskim Gimnazjum Żeńskim w Bydgoszczy (Miejskie Wyższe Liceum, Żeńskie Katolickie Gimnazjum Humanistyczne przy ul. Staszica). Posadę tę objął w kwietniu 1923. Przed objęciem stanowiska katechety musiał przedłożyć świadectwo lekarskie o stanie zdrowia. Z tego świadectwa, wystawionego 14 grudnia 1922 przez lekarza powiatowego w Wyrzysku wynika, że był człowiekiem: „wzrostu wysokiego i prawidłowej budowy ciała, lecz cierpiącym na anemię w znacznym stopniu oraz katar wierzchołka prawego płuca i wobec tego nie można go uznać za człowieka zupełnie zdrowego”.

Ksiądz Kozal zamieszkał najpierw w mieszkaniu prowizorycznym przy ul. Garbary, następnie w kamienicy przy ul. Cieszkowskiego 8a, a na koniec przy ulicy Krakowskiej, w znacznej odległości od kościoła parafialnego i_gimnazjum. Mieszkał w towarzystwie matki Marianny (ur. 1851, zm. 1927).

Pracę w gimnazjum rozpoczął 10 kwietnia 1923 i był w nim zatrudniony do października 1927. Ponadto pracował w duszpasterstwie parafialnym na terenie miasta jako kapelan w Schronisku dla Ociemniałych w_Bydgoszczy oraz wygłaszał referaty i odczyty. W „Dzienniku Bydgoskim” publikował liczne artykuły o treści religijnej.

Decyzją prymasa Augusta Hlonda został skierowany do Arcybiskupiego Seminarium Duchownego w Gnieźnie. Pracował tam jako ojciec duchowny (1927–1929), profesor (1927–1939), zaś w latach 1929–1939 był rektorem seminarium. Poza tym był m.in. cenzorem ksiąg religijnych, referentem kurii arcybiskupiej do spraw szkolnych, wizytatorem diecezjalnym nauki religii w szkołach powszechnych i średnich, sędzią i egzaminatorem prosynodalnym.

W 1933 został mianowany przez papieża Piusa XI szambelanem papieskim.

Biskup pomocniczy włocławski

12 czerwca 1939 papież Pius XII powołał go na funkcję biskupa pomocniczego diecezji włocławskiej i_biskupa tytularnego Lappy (Kreta). Uroczysta konsekracja na biskupa odbyła się 13 sierpnia 1939 w_katedrze włocławskiej. Wkrótce po tym objął stanowisko wikariusza generalnego diecezji włocławskiej. We wrześniu 1939 po wyjeździe za granicę biskupa diecezjalnego włocławskiego Karola Radońskiego objął zarząd diecezji.

Prześladowanie i śmierć męczeńska

7 listopada 1939 został aresztowany przez gestapo i osadzony w więzieniu włocławskim, gdzie przebywał blisko 10 tygodni. Następnie internowano go w klasztorze salezjanów w Lądzie, skąd został przewieziony do obozu koncentracyjnego w Dachau. Mimo licznych prześladowań niósł posługę duchową chorym i_umierającym. W obozie spotkał m.in. Jana Marię Michała Kowalskiego, biskupa mariawickiego, którego starał się nakłonić do powrotu do jedności z Kościołem rzymskokatolickim. Na początku 1943 zachorował na tyfus. 26 stycznia 1943 został zamordowany zastrzykiem fenolu.

Proces beatyfikacyjny

W 1960 Diecezjalny Trybunał Beatyfikacyjny we Włocławku podjął sprawę jego beatyfikacji. 14 czerwca 1987 podczas mszy na placu Defilad w Warszawie został przez papieża Jana Pawła II ogłoszony błogosławionym.

 
Pierwowzór (z lewej) obrazu Bł. Michała Kozala i kopia w ryjewskim ołtarzu (z prawej)